usidɓe tedduɓe enen fof waastaa
tawa eɗen ciftora winndannde fattamlamiire yaltunoonde e jaaynde
anndaande e aduna oo fof ena wiyee "The Economis t". Ndeen winndannde
haalatnoo go golle mbaɗaten e firooji gannde kese e Pulaar haa teeŋti e
ngaandiwal (informatique). Ko e ɗanngal Bamako e hitaande 2014
njeewtinoo-mi e jaayndiyaŋke Angalteernaajo ena wiyee Colin Baker. En
njahno toon hawroyde e kawral Ganndiwe Jamminaaɗe (Sciences Appliquées)
ngal Fedde MSAS/Maliwatch yuɓɓinta duuɓi ɗiɗi kala.
usidɓe
Fulɓe, ndado-ɗee! Tigilde men hesere ndee arii, yettiima ɗoo. Ngol-ɗoo
laawol kam, soklaani ko miɗo ɓetana-on toosgol mayre, oɗon nganndi mi
yiɗaa ko alaa kaata, ko ŋakki ñomoko, ɗawaa cekkiri. Fof ena e mayre, so
a wiyi ŋato-ŋato Ngaandi tan, ko ɗoo tawetee e mayre! Nganndi noon so
ŋatii, aannii sabu ŋaañotaako! Hoto hay gooto sikku kadi ena waawi heɓde
sige ko ena nofloroo haa yettoo ngaanndi, gasataa. Etinooɓe poɗɗe
pasooje ɗee nana lofii e maayo nimsa e haame! Min wiyino-on mi jeelaani,
on njaɓaani: no wayi?
aala maayii! E weetndoogo hee, en keɓii wortaade tigilde nde en meeɗaa waɗde hono mum. Mi lolliniio postol e Facebook ngam woytaade horaade-mi gaynude nde, Alla e mayre toosde! Mi ɓil ɗo toowi sabu hatojinde e jiiɓde hakkillaaji mon e muusnude koye. Mi tuufiima hoore am ndeke mi tinaani sabu waɗii balɗe ko korii-mi wortaande. Oɗon nganndi oon bannge mi alaa njurum hay seeɗa! Tee min tan teyi! Ko mbaaw-ɗon heen? Miɗo anndi saaysayeeɓe wayɓe hono Hammadi Jah (jaagaraf maɓɓe, mmj) nana
leewoo tan gila habraa tigilde ndee nana ara! Leewaali noon e
wanngaade, yo a taw aɗa hoolii kuɗol, ndo, doombru maa. Bajo ko neɗɗo
waawi fof ndee kam jeelaani. Ko goonga nde juutii tadfe, kadi nde toosii
konngi, kono dakamme oo ko ɗoon tigi woni.
oko
janngaa, mbir ƴeeŋɗo so artii e lammba heewi haaɗde ko e kombaa gooto!
Ngati yonta oo jeelaani sabu ɗo o woppunoo ɗoo wonaa ɗoon o tawata.
Doole njehii, goɗɗe keɓɓii. Aduna koko yahata! Kono mbir gooto ena woodi
e senngo noddirɗe cinnde, jahnooɗo haa maayi, umitii. Ko oon woni
cinndel darjunoongel ndeen e sahaa ena wiyee Nokia 3310! Alaa mo huutoraaki ngel. Alaa mo nanaani ngel. Nokia 3310 woni baban cinnde e wiyde rewindiiɓe oon fannu kala.Hol ko suuɗii caggal gartugol cinndel jahnongel haa yejjitaa?
itaande 2017 dariima, yoo darano en jam, kisal e ɓamtaare! Onon kala no ndiidorino-ɗon, oɗon nduwanee e mayre moƴƴere huuɓtidinnde, kañum e duwawu Alla nde haajuuji kumtotoo, golle newoo, jawkal ɓeydoo. Kono hoto puuntee koye mon, addi-mi ɗoo ko ñiklude ngannde mo woni e mon kala, kañum e muusnude koye e ndee tigilde nde tooke mum meeɗaa yiyeede tawo e lowre men! Ko miin teyi kadi, mo welaaka fof yoo ngemmbo haɓa e mayre! Njaafo-ɗon mi alaa poɗɗe pasooje noon...
usidɓe tedduɓe mi artii e mon kadi e ndee maayirde hitaande 2016 ngam jiiɓde hakkillaaji mon ɗii kadi tawa ko e to fannu ɗemngal. Tigilde meeɗen ɓennunde ndee waɗii sooboyoobo tigi sabu heewɓe neldii jiɓtere mum'en hay so won heen koriima timminde nde kayre fof. Ndee-ɗoo noon, ko faɗo huɗo, yaɓɓirtaake jayngol! Nde wondi nih ko toosde! Tee ko miin waɗi heen cekkiri haa wiy tot! Ko miin kadi teyi, hol ko mbaaw-ɗo, heen? Mbiy-mi, kawree e kuɗi mon e doombi mon, uston daari ɗii, mmj!
laa mo
nanaani "Konnko Bah" baar mo naalaŋke men lolluɗo Buuɗi Kummba Ceɗɗel
yaltini e hitaande 2013 ndee. Gila ndeen ngol haastaaka sabu welde e
sañaade. Holi Buuɗi Kummba
Ceɗɗel? Ko ngal naamnal, jiɗ-ɗen jaabaade
walla jubbude sabu wiyde ena haalda ɗoo nguurndam makko juutat. En
njokkondirii e ngenndiyaŋke men mawɗo hoto Mammadu Jibi Sek, hooreeje
fedde
wiyeteende "Gaynaako Ñeeñal" mo keew-ɗen yiyde golle mum e ɓamtude
ngawlaagu e naataŋkaagal Fulɓe. Ko kaŋko inniri Buuɗi Kummba Ceɗɗel
"deftordu" Alla a mum anndude ganni e daarti Fuuta-Tooro.